Եկեղեցին յաճախ կ՚անուանուի Աստուծոյ տունը, վայր մը ուր կը թագաւորէ խաղաղութիւնը, զգալի է Աստուծոյ ներկայութիւնը եւ մարդը աղօթքի տրամադրող սուրբ եւ հոգեւոր մթնոլորտը: Այս առումով մշտապէս կարեւոր է, թէ հաւատացեալները ինչ կեցուածքով կը հետեւին միասնական աստուածպաշտութեան, կարեւոր է, որ գիտնանք մեզ վայելուչ դրսեւորել՝ չխանգարելու համար միւս հաւատացեալները եւ յաճախ նաեւ եկեղեցւոյ սպասաւորները: Անշուշտ, կարելի չէ ըսել թէ արտաքին կեցուածքը ուղիղ համեմատական է մեր հաւատքին եւ հոգեւոր կեանքին հետ, սակայն ինչպէս առօրեայ կենցաղավարութեան մէջ, այս պարագային եւս պատշաճ վարմունքը ի ցոյց կը դնեն կրթուածութիւնն ու ներքին ապրումը:Ստորեւ կը մատնանշենք քանի մը ճիշտ մօտեցումներ՝ բնաւ նպատակ չունենալով պախարակել ընթերցողը, այլ՝ մղել աղօթական ճիշտ կեցուածքի եկեղեցւոյ մէջ:
ա. Պատշաճ չէ եկեղեցւոյ մէջ խօսիլ բարձրաձայն եւ կամ առհասարակ խօսիլ աստուածապաշտութենէն դուրս նիւթերու մասին: Նախ աղմուկը կը խանգարէ աղօթողներուն եւ դպրաց դասին եւ ապա անարգանք է Աստուծոյ այն խօսքի հանդէպ, որ կը մատուցուի Պատարագի, ժամերգութեան կամ խորհրդակատարութեան ժամանակ:
բ. Հաւատացեալ մարդը պէտք է աղօթական կեդրոնացումով հետեւի ծէսի ընթացակարգին՝ ի պահանջել հարկին տեառնագրելով դէմքը, երկրպագութեամբ խոնարհելով, ձեռնամած կամ բազկատարած աղօթելով: Աղօթքը միշտ կը մատուցուի դէմքով դէպի խորան կեցուածքով. խորանը, ուր կան եկեղեցւոյ նուիրական սրբութիւնները եւ տէրունական պատկերը, խորհրդաբանօրէն կը համարուի Աստուծոյ գահը, ուրեմն եւ Աստուծոյ ներկայութեան խորհրդանիշը:
գ. Ընթացող արարողութիւններու եւ յատկապէս Սուրբ Պատարագի ընթացքին հարկ է խուսափիլ լուսանկարներ քաշելէ եւ հեռաձայնով զբաղելէ: Այսպիսով խուսափած կ՚ըլլանք մեր եւ ուրիշներու ուշադրութիւնը շեղելէ:
դ. Արարողութիւններու ընթացքին հարկ է ըստ անհրաժեշտութեան ոտքի կենալ. սովորաբար որպէս յարգանքի եւ երկիւղածութեան նշան ոտքի կը կենանք Տէրունական աղօթքի, Հաւատամքի, Սուրբ Աստուածի, Ողջոյնի, Սուրբ-Սուրբի, Սուրբ Երրորդութեան անունը լսելու ատեն: Անյարգալից կեցուածք կը նկատուի ոտքը ոտքին դրած նստիլը, ձեռքերը կրծքին վրայ խաչելը, ետեւը կամ գրպանը պահելը:
ե. Եկեղեցական արարողութիւններուն անհրաժեշտ է ներկայանալ ժամանակին եւ մասնկացիլ ամբողջապէս: Ուշանալու պարագային զբաղեցնել տեղը աննկատ եւ անաղմուկ՝ առանց միւսներու հետ ողջագուրուելու եւ զրոյցի բռնուելու:
զ. Եկեղեցի գալէն առաջ վայելուչ է հետեւիլ նաեւ հագնուածքին՝ բացառելու համար չափազանց բաց հագուստը կամ մարզազգեստը: Հնաւանդ սովորութեան համաձայն տղամարդիկ եկեղեցւոյ մէջ ներկայ պէտք է ըլլան միշտ գլխաբաց, իսկ կանայք՝ գլուխները ծածկած: Իսկ թէ ինչո՞ւ, կը փորձենք հասկնալ գալ անգամ:
